Enorme stoofperen

Vorige week zagen we bij onze groentehandel enorme Giezer Wildeman stoofperen van wel 500 gram per stuk. Nog nooit heb ik zulke grote peren gezien.
De takken moeten wel enorm doorgebogen hebben en een wonder dat het steeltje het gewicht heeft kunnen dragen.  Voor de aardigheid heb ik er twee meegenomen.
Mooi is de schil niet, maar het model is prachtig. 

Ze deden me denken aan de grappige perenschilderijen van Marius van Dokkum. 

Volgens onderstaande informatie schijnen peren fenomenaal gezond te zijn. 
https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/gezonde-voeding/100333-de-geneeskracht-van-peer.html

De openingstijden van 'Groentedokter. Op de website staan verkeerde tijden aangegeven.

Zuivel van de boerderij.

 Eindelijk hebben we vandaag een heldere dag gehad. Het was en is nog steeds koud, maar een beetje vorst is toch fijn en gezond in deze tijd van het jaar.
Volgens mijn vader mocht januari één zomerse dag leveren, februari vier en maart negen. 
Voor de bijen zijn een paar zonnige, droge dagen in december/januari nodig, om zich te ontledigen. Anders moeten ze hun uitwerpselen in de kast laten vallen en dat is niet goed. De gele poepjes zie je vaak  op ramen of op was die buiten te drogen hangt. Als de was nog vochtig is, zuigen ze er water uit om te  drinken. Goed dus voor insecten, als mensen de was buiten te drogen hangen en het houdt hen zelf in beweging.  

Vanmiddag heb ik de kou getrotseerd, om kaas en gehakt te kopen op de familieboerderij. De boerderij wordt stilgelegd, ik schrijf het met pijn in het hart, maar het verkooppunt gaat door.
Een andere bio-boer gaat dat overnemen.
Er zijn meerdere mogelijkheden om in de buurt (5km) boerenmelk etc. te kopen. 

https://lekkerder.nl/melktap-nunspeet#google_vignette
Die heeft het gemak van veel ruimere openingstijden.

Maar ja, de één heeft die wens en de andere weer iets anders. Zoals mensen naar verschillende supermarkten gaan, omdat ze het één hier lekkerder, voordeliger, beter vinden en het ander daar, zo  doen wij dat ook met kopen op het platteland.

Op de familieboerderij hebben ze erg lekkere kaas. De boerderij heeft veel moeten investeren in kruiden-grassoorten, die smaak en goede voedingstoffen aan de producten geven.  
Wij halen ongeveer eens in de drie weken 10 liter melk op één van de boerderijen. Die verpakken we thuis rauw in liter- of anderhalve literboxen of kunststof flessen voor de diepvries. Per gerief halen we ze er weer op tijd uit om te ontdooien. Dat gaat prima, mocht er room boven op drijven, dan schudden we een beetje. 

Biologisch mag in naam mooi klinken, maar wij blijven ook gezond zonder dat predicaat, als het maar van Nederlandse bodem komt.
Supermarkten moesten kort geleden hun biologische groentes terug halen, vanwege de spuiterij met gevaarlijke gifstoffen, daar kunnen we ons lesje weer van leren . 

Gezond gebak

Op maandagmorgen gaat mijn bakker vaak aan de slag. Hij veranderd dan de keuken in een bakkerij. Ik poets dan de plaat en zo heeft hij de tijd en de ruimte om in alle rust zijn gang te gaan. Vanmorgen heeft hij  heerlijke roomboter-zandkoekjes gebakken.
Zijn receptenboeken van de bakkerij heeft hij weggegeven en dus moest hij op internet speuren naar een goed, maar eenvoudig recept.
Ik mocht kiezen en ik heb gekozen voor een recept met granberry besjes. Het is inderdaad een lekker koekje geworden. 
Verder heeft hij nog appelcareé 's gemaakt. Niet helemaal ala Cees Holtkamp, want die gebruikt suiker en dat weren we zoveel mogelijk uit onze voeding. Jonagold appels zijn perfecte appels om mee te bakken. Ze hebben een goede stevigheid en geven voldoende zoetigheid aan appelgebak. In plaats van krenten vinden wij granberries smakelijker dan krenten en er zitten geen kleine pitjes in. 

Jaar weg.

We zijn fysiek even uitgewerkt en we gaan ons nu geestelijk voorbereiden op de jaarwisseling van 2024 naar 2025 alweer. Het eerste kwart van de 21ste eeuw is weer voorbij. Eigenlijk is dat kwart helemaal vol aan het einde van dit jaar. De tijd glipt door onze vingers.

Hier in de plaats wordt er al flink op los geknald. Al  de hele maand december is het raak. We trekken ons er niet zo veel van aan, maar onze Jack Russel heeft het er erg te kwaad mee. Het dier wil niet uitgelaten worden, trekt steeds de riem strak en doet niets. Dus het sanitaire hondengebeuren houden we nu maar in de eigen tuin. Morgen zal het hopelijk weer beter gaan.
Wat we door het geschut, missen om ons huis, is het gefladder van de vogels. Waar die zich verstoppen is een raadsel. Ik denk dat ze diep in de heggen kruipen.
In de tuin is de winterjasmijn (Jasminum nudiflorum)  de enige opvallende mooi geel bloeiende plant  die er te bewonderen is.

er te zien is.

Vanmorgen moest onze schoonzoon naar de spoedeisende hulp en we zitten nu in spanning af te wachten wat het gaat worden. Exact vier jaar geleden werd hij met een ernstig hartinfarct in het Rambam hospitaal in Haïfa in Israël opgenomen. Een bijzonder kundig ziekenhuis. Was het in Nederland gebeurd, was het waarschijnlijk fataal afgelopen. Hoewel hier ook enorm veel medische kennis aanwezig is. We gaan nu dus weer in spanning de drempel over naar het nieuwe jaar. 

Voor iedereen die dit leest een heel gelukkig en gezond 

2025

Genieten van wandeling tussen de bomen.

 Onze hond leek nogal ziek vanmorgen. Ze had ergens iets onaangenaams neergelegd wat nogal vies rook. Dat was opruimen geblazen op de vroege morgen. Voor de verdere dag krijgt ze een vasten menu. Geen eten dus. Een bak water staat vanzelf wel klaar. De hele verdere dag tot nu toe, heeft ze geen last meer gehad, gelukkig. Samen met haar heb ik een boswandeling van vijf kilometer gemaakt. Ze heeft dat prima volgehouden. 

Het was een genoegen om te wandelen. De temperatuur viel mee en de bebossing houdt de gure wind tegen. Herfstkleuren zijn op hun retour, maar toch viel er nog wat te bewonderen. Door de nattigheid steken de boomstammen en takken, zwart af tegen de groene dennennaalden en het overgebleven groen/gele loof.

Deze week vond ik een bloeiend Maarts viooltje in de tuin. Normaal bloeit de Viola odorata vanaf maart tot mei. In het wild heeft de plant, bosranden als habitat. Ik vond ooit, meer dan tien jaar geleden een pol van deze viooltjes in een verwilderd volkstuinen complex achter onze tuin. Ik heb er wat van verplant naar ons perceel.

Ze zijn prima aangegaan en sindsdien hebben ze zich door de tuin, via uitlopers vermenigvuldigd. Een ander zeldzaam viooltje komt ook voor in onze tuin; het driekleur viooltje ( Viola tricolor) Zo hebben we twee soorten die zich Viola noemen en ook twee soorten met de achternaam Odorata, afgeleid van odeur. Dat is het kruid, Myrrhis odorata en deViola odorata, het maarts viooltje dus.

Landgoed Tongeren met schijngrondwaterplassen.

Voor het eerst na en langere periode, hebben we zaterdagmiddag weer eens een wandeltocht over het particuliere  landgoed Tongeren gemaakt. Het ligt op een afstand van ongeveer 10 km van ons huis. Het is goed fietsend te doen. Maar zaterdag mocht ons hondje (Jack Russel) mee en daarom namen we de auto. 
Vanwege het mooie weer, hadden blijkbaar meerdere mensen bedacht, dat ze wel eens over het landgoed  konden lopen of fietsen. Voor onze auto was nog maar net één plekje vrij, aan de achterste rand van de grote parkeerplaats.
De fietsers buiten beschouwing gelaten, want die nemen geen parkeerplek in.
We moesten al een eindje wandelen voor de eigenlijke wandeling kon beginnen. Wildroosters over de volle breedte van de toegangsweg, Van Manenspad, maken het onmogelijk voor honden om erover te lopen.
Via een klaphekje kom je daarom op het fietspad met een brede zandweg ernaast, achter de roosters terecht. We liepen een eindje dit pad af en we sloegen rechtsaf op het eerste brede bospad. Een eind verder, linksaf, tot aan een bankje op een heuvel. Daar hebben we even water gedronken, een zout koekje gegeten en de prachtige omgeving op ons inlaten werken. Bij het bankje namen we zoals we gewend zijn bij het lopen van een kortere route, het hele smalle paadje door de heide. We hoorden een stel bosmaaiers brommen en we zagen mensen druk bezig met het opruimen van vliegdennen. Uitzaaisels van de grove den, die maken dat mooie heidevelden dennenbossen worden, als ze hun gang kunnen gaan. 

We vroegen aan een dame, of het natuurwerkdag was. 'Ja' zei ze, 'van de familie'. De hele familie aan wie het landgoed behoort, aangetrouwd of ingeboren, waren eensgezind bezig met het onderhoud van het landgoed. Zoiets te horen en te zien, boven op zo'n mooie dag, doet je goed. Uiteraard veel dank aan de familie, die het mogelijk maakt om te genieten van de schitterende natuur.. 

Aan het einde van het heidepaadje liepen we linksaf een breed zandpad op, met heidevelden aan beide kanten.
Iets verder op, rechts en links van dit pad is een fenomeen te zien, waar we altijd even naar moeten kijken en een foto van moeten schieten. Het lijken vennen, maar dat zijn het in wezen niet. De naam voor deze waterplassen is: Schijngrondwaterspiegel. 
Omdat heide op podsolgrond groeit en de plassen in de heide liggen, lijkt het voor de hand liggend,  dat deze grondsoort een ondoordringbare laag heeft gevormd, waar het water op blijft staan. 

We liepen weer verder en kwamen op het kruispunt met het Van Manenspad. Hier staat weer een bankje, maar die is vaak bezet. We liepen linksaf, langs het fietspad met de brede zandweg ernaast, in de richting van de auto. 

Er liggen veel omgevallen bomen langs dit pad, vooral veel berken. Hierop verwachtte ik de fotogenieke vermiljoenzwam aan te treffen, maar ik vond er niet één. Wel prachtige berkenzwammen.  

Deze route is slechts vier kilometer, maar gaat door niet al te gemakkelijk terrein.

schijngrondwaterspiegel.

vliegenzwam

berkenzwam

Vossenbessen tussen kraaiheide.

Zoete aardappel of bataat geoogst

Van de zoete aardappel, waarvan ik twaalf juli een halve had gepoot, daarvan heb ik nu de jonge vruchten geoogst. 

Veel verwachting dat er wat van groeien zou, had ik niet bij het poten en ik was het al min of meer vergeten, toen er toch tot mijn verrassing, iets op die plek ging groeien. Prachtig blad kwam er tevoorschijn. Stengels ervan gingen over de grond kruipen. Een mooie plant.

Vorige week ben ik begonnen met de oogst.
Ik moest tot drie keer de grond omwoelen, voor ik de hele oogst binnen had.
De eerste spit, was te oppervlakkig, leverde zo weinig op, dat we er alleen maar van konden proeven. Heerlijk smaakten ze. 
Een paar dagen later zag ik nog wat oranje knolletjes boven de grond uitsteken. Die heb ik er met blote handen uit getrokken. Weer wat worteltjes om alleen maar van te proeven en weer heerlijk van smaak. Veel lekkerder dan de gekochte. De moederplant was ook gewoon gekocht op de markt.
Vandaag heb ik de grond maar eens dieper ondersteboven gespit en warempel, er kwam een flinke handvol kleine wortels naar boven. 

In mijn verbeelding had ik me vaak ingedacht, dat de oogst misschien wel net zo goed zou verlopen, als bij mijn dochter in Atlit (Israël). Ze groef in de grond en schudde wel voor vele maaltijden in één keer naar boven. Helaas ging dat bij mij niet zo. Al met al oogstte ik één kleine maaltijd voor twee personen.
Toch hoop ik het volgende seizoen het nog eens te proberen, maar dan eerst goed te bemesten en vroeger te beginnen met voorbereiden en aanplanten.