Lunch en thee in Nijmegen.

In de kruidentuin is op het ogenblik wat minder werk te doen. Myrrhis odorata takelt af en de smaak loopt terug. In het afgelopen voorjaar heb ik een zakje van het kruid in de diepvries gestopt, voor als ik het nog een keer nodig zou hebben in deze tijd van het jaar. Van de ananasmunt, de pepermunt en de watermunt, kan nog wel een smakelijke thee getrokken worden. 

Gisteren ben ik in de binnenstad van Nijmegen, tegen een heel gezellige theewinkel aangelopen en daar moest natuurlijk een spannende theesoort aangekocht worden. Het werd niet onze meest gedronken Rooibosthee maar Honingbosthee. Dat schijnt zusje en broertje te zijn.
De losse thee was per 100 gram verpakt en kostte €5.50. 'Vrolijke thee met een speciaal verhaal', staat erop het zakje. Het speciale verhaal is ook te lezen op de website. Kort, komt het erop neer dat het team bestaat uit mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Dat is precies wat we graag steunen. En de thee is puur, zonder kunstmatige stoffen.

Hoe kwamen we in Nijmegen? Ik had een afspraak voor een jaarlijkse oogcontrole op de poli van het Radboud ziekenhuis. Een van de zoons wil dan graag rijden, met zijn hybride elektrische BMW, die dan eigenlijk op de stroom aangesloten moet worden . Maar in de parkeergarage zijn de laadpalen altijd bezet, helaas.

Onze zoon nam zijn vrouw mee en ik zijn vader. Dus met ons vieren gingen we gezellig naar Nijmegen. Het consult duurde een uur terwijl de kinderen in het restaurant  zaten te wachten. 

Het stadscentrum van Nijmegen was nieuw voor ons. We waren nieuwsgierig hoe dat eruit zou zien en een lunch hoort erbij als je rond het middaguur samen uit bent. 

We kenden geen speciale horecagelegenheid, maar we lieten ons leiden door het toeval.  Slenterend door de Lange Hezelstraat zijn we nogal wat gelegenheden voorbij gelopen. Op een gegeven moment zei onze schoondochter tegen onze zoon: 'Nu moet je eens een keus maken waar we dan zullen eten'. We liepen toevallig op een plein, waar we een aardige gelegenheid zagen. 'De blonde pater'. We hebben er geen spijt van gehad. Heerlijk gegeten daar. 

Water

We beleven nu een paar dagen met hoge temperaturen. Het midden van augustus, houdt in dat de hitte op het midden van de dag het ergst is. Tegen de avond koelt het sneller af dan midden in juli. We genieten nu fijn van de eerder ondergaande zon en het vallen van de schemering, die overgaat in het donker. Op ons eigen terras steken we dan wat mooie lichtjes aan. Dat hoort bij de romantiek van de maand augustus.

Van onze dochter kregen we een toepasselijk boek, over het grote nut van water drinken. Niet alleen bij deze hoge temperatuur, maar constant elke dag veel water drinken. Met af en toe een glas er tussen door met  een frutseltje natuurzout tussen duim en wijsvinger. Zeezout of Himalayazout, geen geraffineerd zout. Het drinken van voldoende water, zou veel gezondheidsklachten kunnen voorkomen, volgens de onderzoeker en schrijver van het boek.
Hier  een link naar het boek in het Engels. Er is ook een Nederlandstalige website over dit waardevolle boek. 
https://groenkleurig.nl/bewust-duurzaam-leven/water-het-goedkoopste-medicijn-review/

Op pad met gort

 Af en toe onder de parasol, met een bak water om te drinken. En niet anders dan water, daarmee hou je het vol, met deze warme temperatuur.
Gisteren waren we "op pad in Oene'. Een prachtig evenement, langs diverse bedrijven, ateliers en musea.
Zelfs een kleine melkfabriek. We zagen een meisje, die al haar derde grote ijstoeter had weten te bemachtigen. Maar dat vond oma niet goed. Oh, wat leek het me heerlijk om daar eens langs te likken. 
Onze afspraak is alleen water drinken en geen lekkere zoetigheid. Of het daardoor komt dat we niet zoveel last van de warmte hebben, wie zal het zeggen? 
Op ons pad in Oene, liepen we in de aardbeientuin tegen een stand van een zuivelbedrijf uit Welsum aan, met allemaal lekkere zelfgemaakte zuivel. We hebben er van die heerlijke dikke  karnemelk gekocht. Die is ook dorstlessend. 
Met die karnemelk heb ik vanmorgen het zomer streekgerecht 'kruudmoes' maar eens weer gekookt.
De karnemelk proefde  heerlijk romig erdoor.
Gort is de stevige hap, de basis van het gerecht. Maar hoe gezond is gort nu eigenlijk?
Nou zo te lezen had men vroeger, toen gort veel meer gegeten werd, de vitamine preparaten niet zo nodig.

Zoete aardappel of bataat, koningskaars.

 Het komt door de regen dat ik nu binnen moet zitten. Er valt zoveel vocht naar beneden, dat je buiten  in een ommezientje doorweekt bent.
Vanmorgen vroeg was het even heerlijk werken in de tuin en ik heb er de ene na de andere emmer met planten op ongewenste plekken van af gewied.  
In het vroege voorjaar had ik zonder enige kennis een halve zoete aardappel in de grond gepoot, om te kijken of het wat werd. Drie weken geleden stond er opeens een toefje boven de grond. Een beetje donker, mooi gevormd blad met ergens aan de rand een zelfde blad maar dan groen van kleur. Ik ben meteen gaan zoeken of het echt om de zoete aardappel ging of dat er iets anders op die plek was opgeschoten. Het was echt de zoete bataat, zo leerde ik. De plant heet ook bataat. Leuke naam! Van lagere temperaturen dan 18 graden C houd de plant niet en ook niet van veel regen. Ondanks dat ik dat niet in de gaten had, is het gewas toch opgekomen. Ik heb er maar gauw een grote stolp, die aan de bovenkant met een schroefdop open kan, overheen gedaan, bij kou regen . Nu schuilt de bataat onder de stolp voor de regen. Onze dochter, die in Israël, het land van melk en honing,  gewoond heeft, haalde ze in grote aantallen uit haar tuin. Zelf had ze ze niet gepoot, Dat hadden de vorige bewoners nog gedaan. Zij oogste de knollen voor het tweede keer. 

Nog een opmerkelijke plant in de tuin, door een lengte van minstens drie meter, is de Koningskaars, met meerder vertakkingen. We hebben ieder jaar wel koningskaarsen in de tuin en lange ook, maar deze doet het wel extreem goed.

Petroleumstellen

Waar moet je opletten bij een impuls aankoop van een petroleumstel.

Drie petroleum stellen, heb ik vorig jaar weggegeven aan mensen die er bang voor waren, dat het dure gas, waarop ze kookten te prijzig zou worden.
Een groene driepits Beccon, ging mee met de dochter naar Schotland, voor haar cottage ver van de bewoonde wereld, waar ze geen gas, elektra, noch stromend water heeft.
Een driepits creme kleurige Haller en een grijs gewolkte tweepitter gingen naar andere familieleden.
Geen moment heb ik spijt gehad van het weggeven, ik had immers weer ruimte gewonnen.

Een paar weken terug, zag ik in een kringloopschuur 'voor het goede doel', een mooi gaaf, compleet, maar merkloos tweepits stelletje staan.  Ik bedacht me geen moment en kocht het dingetje voor € 3.95. Uitzonderlijk goedkoop. Er zat een bijna opgebrand stuk lont in, waar ik nog even mee kon uitproberen. Dat ging prima. Ik merkte wel dat het mechanisme om de lont hoger of lager te draaien niet erg meewerkte. 

Voor twee nieuwe lonten ging ik naar Elburg, 

https://www.eefenco.nl/producten-kwaliteit-van-vroeger

De kosten €2.50 per stuk. Ik kreeg goede raad mee. Eerst de lonten een tijdje in de olie leggen en dan in de houders doen. Dat zou minder walm geven. Dat heb ik gedaan. Maar met geen mogelijkheid kon ik de lonten daarna in de houders krijgen. Er zat roest op het mechanisme en de tandjes kregen geen vat op het lont. Aan de andere kant van de tandjes, zaten vastgeroeste ronde spijltjes en die draaiden niet mee, Wat ik ook probeerde, het lukte niet.
Ik wist dat de snuffelhal in Elspeet nogal gespecialiseerd is in dat soort nostalgische apparaten. En ja hoor. De meeste waren één pits, maar er stond ook een gave tweepitter tussen. Er was wel een knopje af, maar de wieltjes draaiden wel en ook het bovenste rooster ontbrak. Bij veel oliestellen ontbreekt het bovenste rooster, dat is van gietijzer en valt door de brosheid van het materiaal gauw stuk. Met weinig moeite, zouden in dit apparaatje, nieuwe lonten gedraaid kunnen worden en het rooster van de ene zou ik op de andere kunnen leggen. De prijs was € 15.00. Maar.... er stond er eentje naast me, die het met de aankoop niet eens was. Onder het motto: 'bezit van de zaak, eind van  vermaak', ging de aankoop niet door. De verkoper gaf nog het advies om de verroeste onderdelen in de petroleum te leggen. De brandstof 'Farmlight lampenolie', werd me aanbevolen door iemand anders. Bij Eef en Co verkopen ze nog een betere, de beste kwaliteit, maar die is ook duurder. Het hele zaakje heeft het weekend in de olie gelegen en vanmorgen was het mechanisme van één pit los, voor de andere heb ik tussen het gereedschap een busje kruipolie gevonden en dat erop gespoten. Hopelijk is die morgen ook los. 
De bedoeling is om de equipage buiten te gebruiken. Oliestellen walmen altijd een beetje en de keuken muren en plafonds worden er grauw van.

Vroeger werd er met de grote schoonmaak, elke één tot twee jaar, witkalk op de muren gestreken en het was weer netjes. Maar dat gaat in deze tijd niet meer zo. Er zit een tankje met brandbaar petroleum onder het toestel. Bij brand, zand erover en geen water. 

 

Myrrhis odorata (Sweet cicely) rond een Schotse cottage

 Vanmorgen heeft het hier gestortregend. Regenwatertonnen zitten nu weer propvol. We kunnen weer spoelen en wassen, dweilen en schrobben, zonder een aanslag te hoeven doen op het kostbare leidingwater. Zeker niet alleen, omdat de prijs een paar cent verhoogd wordt, het mooie schone water is hier al eeuwen geleden als regen gevallen. Geleidelijk diep in de bodem gezakt en door de stroming door zand en steen naar beneden goed gefilterd tot mooi schoon drinkwater, dat nu opgepompt kan worden door het waterleiding bedrijf. Wij zijn er graag heel zuinig op. We hebben respect voor water. Mijn vader heeft me dat bijgebracht.
Mijn ouders hadden een boerderij en het water werd opgepompt uit de wel. We moesten er zuinig op zijn. Lieten we de kraan zinloos of hard stromen en Pa zag dat, kwam hij erbij en draaide de kraan dicht. 'Laat dat mooie schone water niet zomaar wegstromen', zei hij dan.
Vrijdag zat onze keukenafvoer verstopt. Met de waterstofzuiger heb ik de prut eruit gezogen, via het putje in de gootsteenbak. 
Na de rijke regenval van vanmorgen, heb ik er een paar emmers regenwater doorheen laten stromen. De afvoer liep weer als een machinetje.
Op dit moment schijnt de zon, hopelijk droogt de nattigheid snel een beetje op.

Vorig week kregen we een app van de dochter, die bij haar property met een bouwvallige cottage erop, ergens ver van de bewoonde wereld in Schotland, stond te genieten van een heerlijke frisse kruidengeur. 
'Zo te zien heb jij die kruiden ook in de tuin, ik word zo blij van die geur, mijn hele huis ruikt ernaar'. schreef ze. 'Maar ik durf het niet goed aan om ze te eten'.
Ik heb haar toen uitgelegd, dat als het kruid naar anijs rook bij kneuzing, ze het gerust kon eten.
Een fijne geur doet een mens zeker ook heel goed. Dus daarvoor kun je de bladeren al plukken en in huis hangen.
Nadat ze de geurproef genomen had, beaamde ze dat de plant sterk naar anijs rook.
Hoe het kruid bij haar cottage beland is wist ze niet.
Sweet Cicely (Myrrhis odorata) heet de plant in het Engels.
Ze was erg enthousiast en ze zou een stuk wortel uitgraven, om die bij haar appartement in de stad Edinburgh te herplanten. 

Uitzicht vanuit de cottage.
Weilanden gaan naadloos over in heidevelden.

Om de geur alleen al is het de moeite waard, maar het erg gezonde kruid is ook lekker door soep, salade en ander eten. Je kunt ermee zoeten. Zelf kook ik een tak mee door rabarber en andere zurige producten, waar een hoeveelheid suiker aan toegevoegd moet worden, het bespaard de helft aan suiker. En weer het gaat niet om de centen, maar zoveel suiker toevoegen is niet gezond.
Verder heeft de plant nog een verrassing. Behalve de gezondheidsvoordelen en de geur kun je er ook fijne likeur van maken.
Hier een aardig artikel over Sweet cicely. 

Melk- kruudmoes heerlijk en gezond gegeten

 Vanmorgen vroeg zag ik dat het hard nodig was om de tuin  eens onderhanden te nemen. Als de kinderen komen om Moederdag te vieren, zouden ze onmiddellijk zien dat wij het werk niet erg best meer aankunnen en dat willen we voorkomen. :-). Het wieden vlotte ongekend. De gft afvalcontainer ging mudvol aan de weg. 
Om half elf bedacht ik dat ik nog niets had geregeld voor de warme maaltijd, die we meestal tussen twaalf - en één uur gebruiken. 
De roomse kervel (Myrrhis odorata) stond er prachtig bij en het leek me een goed idee om een pan met melk- of kruudmoes te koken. (Hier het recept).   Maar ik had geen gort in de week gezet en ook geen worstje uit de diepvries gehaald. Mans wenst dat er een klein en fijn stukje verse worst of harde worst doorheen gekookt wordt voor de ziltige smaak, die prettig combineert met het zoet van de rozijnen. De smaken moeten 'trouwen" met elkaar, door samen te koken. Beter voor de smaak is nog om het gerecht een paar uur te laten staan of de volgende dag te eten. 

In de voorraadkast stond parelgort, die heb ik toen maar goed afgespoeld, in een pan gedaan en met royaal water aan kook gebracht. Het lukte, met ongeveer drie kwartier was de gort gaar en het bevroren verse worstje erin ook. Het was een gok, maar van nu en voortaan weet ik dat weken van parelgort niet heel nodig is. Die parelgort had ik gekocht bij de gezondheidswinkel. 
De halve liter boeren-karnemelk had ik meteen, toen de gedachte door me heen schoot om dit gerecht te koken, uit de koelkast gezet, om op kamertemperatuur te komen. 
Behalve de kervel, citroenmelisse en witte munt had ik ook zevenblad (hanenpoten) geplukt en het blad mee gehakt in het kruidenmengsel. Op het eind van het kookproces ging dit mengsel (moes) erbij in de pan. 
Na het toevoegen van de kruiden was het spannend om de karnemelk ongeschift door de warme brij te gieten, maar dat lukte door heel goed te roeren. Bieslook kan er rauw bij gegeten worden.
Het gerecht was verrukkelijk.