De laatste tijd valt ons op dat er heel veel vraag is naar petroleumstellen. Jaren heb ik een mooi compleet en schoon exemplaar op één van de keukenkastjes staan. Waarvoor? Dat vroeg ik me altijd af. Ik doe er eigenlijk nooit wat mee.
Een dame vroeg mijn man, of hij eens voor haar uit wilde kijken, naar een petroleumstel. Zij wilde er graag mee leren koken, vanwege de duurte van de gangbare energie en ook omdat die bronnen zomaar weg kunnen vallen. Hij heeft haar gewezen op het enige éénpits stelletje dat nog in de winkel stond en €7.50 moest opbrengen. De winst die de winkel maakt is voor waterpompen in een Afrikaans land. Als ik het goed heb; Ethiopië. De vrouw kocht het dingetje, maar wilde er liever nog één bij en een grotere.
Woensdagmiddag gingen we een middagje uit. Normaal verlenen we die service niet en dat wordt ook niet van ons verwacht, maar we kwamen voorbij drie kringloopwinkels. De eerste waar we even stopten om te vragen, had juist drie exemplaren verkocht aan een de particuliere kringloopzaak, waar we als tweede even langs wilden lopen. We vinden het leuk om rond te kijken in dat soort winkels, maar dan moet het wel een goed doel dienen, als we wat kopen. Dus die winkel hebben we maar overgeslagen, ook omdat die stelletjes daar waarschijnlijk al verkocht waren.
Bij de derde zaak hadden we wat meer geluk. Een wilde uitstalling rond een oude boerderij, midden in een dorp, waar we wel eens voor incomplete apparatuur kopen voor iets te repareren en waar we vaak en veel van die toestellen in alle maten hadden zien staan, meestal mild geprijsd. Eén vond ik er nog tussen oude spullen, een niet al te schone Beccon uit Doetinchem. Er zaten geen katoenen lonten meer in en het boven rooster om een pan op te zetten, was er ook niet meer. De prijs was er naar, daarom heb ik hem maar gekocht. Betalen gaat daar erg gemoedelijk, gewoon het gevraagde bedrag in de brievenbus doen, die onbeveiligd langs de drukke weg staat. Als er geen prijs wordt aangegeven, mag je zelf schatten. Met het idee in het achterhoofd: 'het is voor het goede doel', zal mensen best wel inspireren tot offervaardigheid. Thuis heb ik het ding afgewassen en schoongepoetst. Nu ben ik er helemaal verliefd op.
Vanmiddag bedacht ik om mijn eigen complete ecru driepits Haller toestel eens uit te proberen. Kookt dat nu werkelijk voordeliger? Ik kon het niet geloven.
Ik had in gedachte om een pan melkmoes te koken, met geweekte gort, rozijnen, rookworst en diepvries Myrrhis kruiden. ontdooid. Na het koken, werd de enigszins afgekoelde brij, verrijkt met ongeveer een halve liter karnemelk.
De tank had ik gevuld met 1/8ste liter lampenolie. Eerst kreeg ik geen vlam op de katoenen pit. Die moest eerst de olie nog opzuigen uit het reservoir naar boven. Na een half uurtje ging het wel. Ik heb de middelste pit aangestoken. Eerst moest er nog een geschikte pan gezocht worden. Pannen voor koken met inductie, durf ik niet te wagen aan dit soort vlammen. Het brouwsel was na een uur gaar en de olie was op. De pit ging heel flauw branden. Ik heb het lont naar beneden gedraaid en uitgeblazen. Of het voordeliger is dan de gewone energie, weet ik niet. Er moet ook rekening mee gehouden worden dat de andere twee pitten wel olie opgeslurpt hebben uit het reservoir, maar die is in de lonten blijven zitten en niet verbrand. In geval van uitval van de normale bronnen, is het zeker een goed alternatief, om met deze nostalgische apparaten te koken. Er moet dan wel voldoende olie aanwezig zijn, ook om aan te vullen.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Petroleumstel
