Eindejaar dingen te doen.

Van de Kerstdagen hebben we volop genoten. Het prachtige weer nodigde uit tot mooie familie wandelingen. Een beetje uit elkaar, maar wel heel gezellig.
Er waren enkele "geliefden", die voor het eerst kennismaakten met de clan.  

Nu rijgen de dagen zich weer aan één zonder noemenswaardige gebeurtenissen. 
Niet dat het saai is. We bereiden ons voor op het jaareinde.  Inkopen doen in de zg. essentiële winkels. Vitamines inslaan bij de drogist. Behalve zeezout hebben we al onze gewenste producten kunnen kopen.  Gisteren waren we in een winkel, die op het moment alleen dierenproducten mag verkopen. Voor de hond moest er een rolleiband aangeschaft worden. In de winkel werd ons gewezen op het ontbrekende mondkapje. Die hadden we, onoplettend nog voor onze hals hangen. 'Er kan wel eens een boa op af komen'. Nou ja, een boa. Een boa is  een gevaarlijke slang. En dat in een dierenwinkel. Wat een treffende overeenkomst.

De kip en het ei

Altijd leuk om te weten waar je eitje vandaan komt. Als we eieren inkopen op de weekmarkt lijkt het ons leuk om te achterhalen wie de ijverige pluimveehouder is die het mogelijk maakt onze tafel te voorzien van een kippenei. Het woord weekmarkt

De morgen

De dag werd vanmorgen in een prachtige setting geboren. De hele zuidelijke hemel was vol van een zachte egaal, roodachtige gloed, waartegen de, nog in het duister van de nacht gehulde, kale takken, zwart afstaken. Wat kan een mens dan geraakt worden door die prachtige mystieke sfeer.

Kalk

In november heb ik als regel om de genodigde kalk op de tuingrond te strooien. Het mineraal heeft dan voldoende tijd om in te trekken, voordat er mest opkomt in het vroege voorjaar. Kalk en mest kunnen niet tegelijk

Citroenen verbouwen in Siberië

 Dan moet het in Holland toch mogelijk zijn om volgens dezelfde techniek, perziken te kunnen verbouwen.
Een interessant artikel hierover, vond ik op solar.lowtechmagazine.com
We hebben een aantal perzikboompjes in de tuin.
Op een zoveel jarig huwelijksfeest, werd ons gevraagd of we iets op onze verlanglijst hadden. Nou niet zo. Bij zo'n vraag heb je  dan altijd alles al, wat moet je zo gauw verzinnen. Je denkt eens goed na en na een paar dagen begint er meestal wel iets te dagen. We hebben aangegeven dat we zeker blij zouden zijn met een perzikboom. Een twee meter lange boom werd ons aangeboden. Op een luwe plek tussen huis en garage was nog wel een mooie plaats voor de boom. Per vergissing werd de stam afgeknipt in de herfst tijdens het snoeien. Er bleef nog een rest staan van ongeveer 30 cm. En ja, het volgende voorjaar groeide de stronk voorspoedig uit en werd weer een gezonde boom. Het jaar daar weer op, was er geen nachtvorst die de bloeisels deerden en we kregen overdadig veel perziken. Ze smaakten heerlijk. De pitten hebben we allemaal bewaard en op een rijtje in de grond gedaan. We hoopten dat er hooguit een paar uit zouden lopen. Maar nee, het grootste gedeelte liep uit. Nu een paar jaar later hebben we geen enkele vrucht meer van de moederboom kunnen oogsten. Elk jaar staat ze dapper in bloei, dan komt er nachtvorst en weg is het vooruitzicht op het fruit.
Onlangs las ik een artikel op onderstaande website. Met die techniek willen wij nu ook aan de slag. Ik stel me voor, dat we een paar van die jonge bomen dicht bij de grond, gaan geleiden. Vast zetten in de grond met tentharingen. Dan afwachten of ze gaan bloeien. Komt er dan nachtvorst, dan kunnen we ze heel voorzichtig proberen te beschermen met een te hanteren afdekking. Het is wel zo, dat de bomen erg vroeg, iets na februari al in bloei staan. De vrucht vormt zich op tweejarig hout. Hieronder de website. Soms werkt de link niet, dat komt omdat de website door Zonne energie aangestuurd wordt.

https://solar.lowtechmagazine.com/nl/2020/11/fruit-trenches-cultivating-subtropical-plants-in-freezing-temperatures.html?fbclid=IwAR2o0uBy382EM_cuJ8D-6i5N7gwbBe34rtljp_VY-d3IToUCXEmzWrF04CM

Rouw

 

Grijze dagen rijgen zich momenteel aan elkaar. Somber donker grijs, precies zoals wij ons van binnen voelen. Als regenbuien komen ook af en toe onze tranen neer.

Rouw in de familie is onvermijdelijk en van tijd tot tijd zal iedereen erdoor getroffen worden. Wij moesten deze week onze (schoon)zus missen, door een plotseling en onverwacht groot herseninfarct. Enkel weken kregen we nog de tijd om ons voor te bereiden op haar heengaan. Tegen beter weten bleven we in die tijd hopen.
Bij het afscheid nemen een week geleden, zagen we uit naar  teken van herkenning. En die gaf ze. Praten kon ze niet meer, maar lachen, stille tranen, geluidjes en met één arm gebaren maken.
Rustig is ze op maandagavond in het geloof te midden van haar  kinderen thuis gestorven.

 

De eerste vorst dit jaar.

Het begon vanmorgen met een prachtige roze wolkenlucht aan de oostelijke hemel. Dat beloofde een mooie maandag 30 november te worden, maar het spreekwoord zegt 'Morgenrood, water in de sloot'.
Een uur later verdween de zon achter de al grijzer wordende wolken en het begon zacht te regenen. Dat gaat door tot nu bijna half vijf toe en het zal zo te zien, nog wel even aanhouden.

Vroeg in de morgen begon het te vriezen met –3* C.
In bed tegen het ontwaken, hoorde ik het lawaai van een grote vrachtwagen door de weg gaan. Dat vond ik vreemd, die komen normaal niet in onze smalle straat, die aangepast is voor fietsers. Het was de pekelwagen. Dat geluid hadden we dit jaar nog niet gehoord.
Gelukkig had ik de vorst gevoelige planten binnengehaald en de mooie bloeiende chrysanten pol afgedekt met een kleed.

 

Vanmiddag om een uur of één hebben we, twee 'man' sterk, voor lange tijd onze boodschappen gehaald, bij de supermarkt. Als ik dan nog iets vergeten ben, kan ik het op een rustig moment pakken en snel weer wegwezen. Vanaf morgen geld een mondkappen plicht. Langer dan tien minuten een masker voor de mond, levert bij mij ongemak op. Ik heb het tot twee keer toe geprobeerd. Ongeveer een uur moest ik, terwijl ik zat te wachten op iemand, in het ziekenhuis zo'n kapje dragen. Dankbaar, dat ze je binnen toelaten en niet buiten in de kou, ook nog eens verstoken van een toilet, laten wachten, doe je dat dan maar. Ik wist trouwens niet eens dat ik er overgevoelig voor was. De volgende dag liep ik met hoofdpijn, pijnlijke longen, dikke oogleden, branderige ogen en pijn op de hartspier. De dag daarop was het afgenomen, maar ik voelde het nog wel. Ik wijt het aan de mondkap in combinatie met zwaar geïsoleerde daardoor benauwde binnen ruimtes. Hoe dan ook, lange wandelingen met diep ademhalen, altijd al mijn recept, deden me ook nu weer goed. 

Sesamzaad sesamum indicum

Sesamzaad stond op onze lijst van dringende aankopen op de markt vanmorgen. De smaak is zo lekker op de korst van (eigen)gebakken brood en door eigengemaakte pindakaas.
"Er is iets mee aan de hand en daarom is het uit de handel gehaald", vertelde de verkoper. "Het zal nog wel een tijd duren voor het product weer leverbaar is".
Jammer, behalve lekker zitten er ook gezonde stoffen in:

Calcium975 mgIJzer14,6 mgVitamine D0 IUVitamine B60,8 mgVitamine B120 µgMagnesium351 mg.

Een koopman, winkelier zal verstandig als hij is, ook liever niet praten over de mogelijkheid dat er wel eens iets verkeerds tussen zijn etenswaren door kan glippen. We brengen zo iemand dan ook liever niet in verlegenheid, door verder te gaan vragen. Thuis gekomen waren we eigenlijk wel nieuwsgierig, naar het waarom. 
Op nos nieuws lazen we het volgende bericht:

"De supermarkten halen honderden producten met sesamzaad uit de schappen omdat de verboden stof ethyleenoxide erin kan zitten. Dat laat supermarktbrancheorganisatie CBL weten. Ook in andere EU-landen worden producten met verontreinigd sesamzaad uit de winkels gehaald.
Volgens de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) is het sesamzaad met de verboden stof afkomstig van drie producenten uit India, die de stof hebben geleverd aan een Belgisch bedrijf. Vanuit België is het zaad vervolgens naar 24 andere landen gegaan. Ethyleenoxide wordt door het RIVM beschouwd als een kankerverwekkende stof en wordt in India gebruikt als desinfectiemiddel op sesamzaad. "Het is niet meteen een probleem voor de volksgezondheid, maar iemand die dagelijks grote hoeveelheden zou consumeren kan er op langere termijn mogelijk schadelijke gevolgen van ondervinden", meldt de NVWA".

 

Kruiden genoeg door zacht weer

 Regelmatig drinken we nog kruidenthee getrokken van ananas- en pepermunt en een takje myrrhis uit de eigen tuin. Zo krijgen we heel wat vitamine C en andere gezonde stoffen gratis binnen. Regen valt er nu genoeg, daardoor gedijt het kruid nog steeds heel goed. Komende nacht wordt er vorst verwacht, d.w.z. hier ter plaatse. De officieel aangegeven temperatuur is + 4ºC, maar voor de regio hier betekent dat vorst van ongeveer -1º, in de bebouwde kom. In het buitengebied zal de temperatuur dan nog iets lager uitvallen. Voor wat in de luwte van huis of haag groeit, kan het meevallen, maar nog mooi bloeiende planten gaan we afdekken. Een jaren oude bolchrysant is nog nooit zo mooi geweest als dit jaar. jammer om die aan vorst bloot te stellen.

Van het buitengebied maken we gebruik voor dagelijkse wandelingen. De hond moet uit en het is gezond voor een mens om  een extra stap bovenop drukke werkzaamheden te doen. De bossen zijn hun herfstkleuren aan het afschudden, de takken worden zo langzamerhand kaal. Eikenbomen laten hun donkergrijsbruine bladeren nu ook vallen. Hun blad is heerlijk geurig, het veroorzaakt de typische herfstgeur, een beetje te vergelijken met de geur van wilde varkens. Geen wonder, want eikels vullen een groot gedeelte van hun menu.
De laatste weken waren er veel prachtige zonnige dagen. Dat lokte mensen overal vandaan naar buiten.  Van de gezellige drukte in de bossen hebben we genoten. Als reactie hebben we lange wandel- of fietstochten gemaakt. Overal kwamen we mensen tegen, vaak hele gezinnen met kinderen. Fietsend of wandelend. Sportend of relaxend. Geconcentreerd of ontspannen. Vriendelijk waren ze, vaak hebben we even een fijn praatje gemaakt. Als we de hond aan de kant hielden op de smalle paden, voor zwoegende (up hill) mountainbikers kregen we als beloning een bedankje. Over het algemeen groeten deze mensen je vriendelijk. 

Lariksen laten hun gouden naalden
als confetti op het pad vallen

November gaat van start

met ongekend zacht weer van rond de 12 graden C. Dat gaf acces tot onbelemmerde bezigheden buitenshuis. Werken in de tuingrond richt je blik naar beneden. Ik heb wat verwelkt Myrrhisblad weggesneden. Ik ben van plan om binnenkort er weer een potje melkmoes van te gaan koken. Er is daarvoor, nog steeds voldoende fris blad aanwezig.
De zon scheen en de panelen zetten de stralen om in elektriciteit. Dat was ideaal om de wasmachine aan te zetten en rauwe bieten te gaan koken. De was kon buiten aan de lijn drogen. Met het ophangen wordt je blik naar boven getrokken. De sterke wind deed heftige pogingen om de bomen van hun dorre blad ten ontdoen. Een mooi gezicht en een fijn gehoor, die zwiepende bomen en het blazen van de wind erdoor. Na al die werkzaamheden leek het me leuk, om door het afgevallen blad te gaan ritselen. Net op het moment van vertrek begon de wind nog harder aan te halen. Dat leek me niet het goede moment om onder de bomen te gaan lopen. Het duurde een uur, voor het enigszins rustiger werd. Met ons drieën zijn we erop uit gegaan. Heerlijk hebben we door de heuvels gelopen. De prestatie was ter waarde van het beklimmen van vier verdiepingen, gaf de stappenteller aan. Bij zonneschijn vertrokken we, bij regen kwamen we thuis.

Polikliniek.

Het zijn geen vrolijke dagen voor ons, deze week. Een zus kreeg plotseling iets, waardoor ze nog amper levend, in bed werd gevonden, in de vroege morgen. Ze leeft nog, gaat iets vooruit, maar het is nog steeds heel kritiek en zoeken naar complexe medische wegen. Nee, het is geen corona, maar een herseninfarct.
Een van de huisgenoten moest gisteren een kleine poliklinische operatie ondergaan. De ziekenhuis entree is in deze crisistijd hartverwarmend. Voor de draaideur buiten staat al iemand toezicht te houden op je binnen komst. De temperatuur was goed, maar anders heb ik wel medelijden met zo iemand. De entree ligt ook nog eens pal op de koude noordkant.
De patiënt die ik bij me had, werd er vriendelijk op gewezen, dat hij zijn mondkap ook maar even over zijn neus moest doen. Op de waarom vraag, kreeg hij ten antwoord dat er anders kans bestond, dat hij het virus in zou ademen. "U bent expert', gaf hij ten antwoord en trok de stof voor zijn neus. Na het ontsmetten van de handen, gingen we naar één van de drie loketten.
Op vriendelijke wijze werden ons de regels uitgelegd. We waren een half uur te vroeg. Dat was te vroeg om al in de wachtkamer te gaan zitten, dus moesten we tot tien minuten voor de afspraak, maar een plaats in de hal zien te vinden. 'Prima, maar we weten eigenlijk niet goed waar we heen moeten en dat is de reden waarom we wat aan de vroege kant zijn.'  We kregen daarop een duidelijk  uitgelegd, hoe we de bedoelde afdeling konden vinden. Zoals gebruikelijk verliep de operatie goed. Ik mocht er uiteraard niet bij zijn en ik mocht ook niet in de wachtkamer wachten, maar weer in de hal. Vanuit het restaurant kwamen me verleidelijk lekkere geuren tegemoet. Ik weerstond die verleiding, tot de patiënt bloedend, maar opgelucht de behandelkamer uitkwam en best wel een kop koffie met iets erbij, ter bekoming kon gebruiken.
Het restaurant was bereikbaar via een door rode lint afzetting gecreëerde gang. We kregen anders dan gewoon, de koffie in een papieren tuitbeker en het koffiebroodje erbij, verpakt in een papierenzak mee. 'To go", heet zoiets met een mooie, moderne naam. Lekker buiten op het plein in de zonneschijn opgegeten en gedronken voor we weer naar huis gingen.    

Werken met geuren om je heen.

Regen, stromende regen vanmorgen. Heel fijn, de regenton stroomt weer vol. Hemelvocht was heel nodig. Beekbeddingen staan nog droog, waterplassen in de omgeving, hebben flink wat aanvulling nodig. Stukje bij beetje komt het wel weer goed, zoals elk najaar. Maandag was het fijn om in de tuin te werken. Daarbij heb ik genoten van de heerlijk geurende  rozen en kruiden. De witte- en ananasmunt gingen woekeren, die moesten ingeperkt worden. Zwarte- of pepermunt heeft veel voedingsstoffen en bescherming nodig. Alles krijgt volgende maand wat kalk toegediend. Die zak is leeg dus moeten we weer tuinkalk aanschaffen. Behoorlijk lastig in deze tijd om naar een winkel te gaan. Meestal bel ik van te voren, of het product in voorraad is, dan hoef ik in de winkel niet in gesprek te gaan. Als het er is gaan we het halen en betalen en sprakeloos gaan we de winkel weer uit. 

Avondrood

Hemelsleutel

 

Wandelen op zaterdagmorgen

 De zaterdag morgen hebben we uitgekozen als wandelmorgen. Zodra het licht is en het weer is een beetje goed, doen we de wandelschoenen aan, pakken de auto en gaan we rijden. Vanmorgen was dat om half negen, na een bak koffie. Er moest eerst getankt worden, daarom kozen we voor een wandelgebied dat op de route van een tankstation lag. 

In deze tijd van het jaar zijn paddenstoelen en zwammen de plaatjes van het bos. We liepen vanaf de bosparkeerplaats, een halve kilometer naar de Poolseweg. Een onverharde weg met een fietspad erlangs. Net over de brug, liepen we linksaf door het beukenbos en langs de Hierdensebeek. Dit gedeelte van de beek stond droog. Verderop was wel weer stromend water. De hond was dol op de drooggevallen beekbedding en ze genoot van de sporen die de everzwijnen hadden achtergelaten. Wij genoten weer van de hond en speurden intussen naar bijzondere paddenstoelen. Het grote beukenbos heeft wat dat betreft altijd wel iets opmerkelijks te bieden. 
Rond het middaguur kwam de zon er nog even koesterend bij. Erg aangenaam! Na thuiskomst heb ik nog gauw iets aan de tuin gedaan. Wat appel- , pepermunt en myrrhis geplukt voor twee dagen voor de middag thee.  Droge stengels, meest van aardperen, die ik op een vochtvrije plaats had opgeslagen heb ik nu in de houtkachel gedaan. Een vlammetje eronder en de vonken vliegen eraf. Weer een herinnering aan de herfst, die weer veel gezelligheid kan opleveren, als je er maar iets van maakt.

Porseleinzwam aan dode beuk

Stinkzwammen komen uit duivelseieren

koraalzwam

twee beken stromen samen.

Rozengeur en maneschijn

Op een dag deze week, kregen we het advies om te ruiken en te proeven, of we soms ook ziek waren. We vonden het grappig. We houden ons overigens nooit erg bezig met ziektes. Daar hebben we totaal geen verstand van. Wel zorgen we voor een verse, gezonde en smakelijke hap, maar ook weer zo weinig mogelijk in de maag. Op het ogenblik heb ik een pan met melkmoes/kruudmoes klaar staan, als warme hap voor straks. Dagelijks nemen we wat supplementen, maar vitamine C is al een paar weken op. Dat moet weer eens aangeschaft worden.
Het eten smaakt ons prima, daar hebben we dus geen zorgen over. Vanmorgen vroeg heb in de geurproef genomen, bij de geurende
klimrozenstruik. Wat roken en ruiken die heerlijk! De maansikkel  stond er net nog even boven, op het laatste kwartier. Even later nam het daglicht het zicht erop weg.

Vroeg in de morgen

was ik al in de tuin bezig. Fijn diep ademhalen in de schone, frisse morgenlucht. Het was nog een beetje donker, maar het is genieten om de dag te zien opkomen. De hond speelde om me heen. Mijn echtgenoot was bezig om een heerlijke bak koffie te zetten. Boven ons hoofd hing wat bewolking met soms een roze tintje als teken dat de zon zich wel ergens achter de wolken schuilhield. Het spreekwoord zegt: 'Morgenrood, water in de sloot. Dat kwam uit. Er groeide nogal wat schapenzuring in de tuin. Daar heb ik een gedeelte van weg gewied. Niet alles, want het smaakt heerlijk door de boerenkool, die we bijna nooit eten. Maar zaterdag hadden we een paar mooie rookworsten gekocht bij de slager. Samen met boerenkool is dat lekker eten. Vaak vervang ik de kool door broccoli. Dat smaakt ook lekker en het is wat zachter.

De geurige klimrozen bloeien nog steeds geweldig. Ze hadden een flinke snoeibeurt nodig. In het vroege voorjaar heb ik de onderste punt van een steeltje in een aardappel gestopt en ingegraven in bemeste grond. De steel sloeg aan en is nu al behoorlijk groot.  

Rozen in de schemering

Jonge Myrrhis plantjes

Van snot naar her met mondkappen

 Mondkappen heb ik zelf gemaakt, vijf stuks. Vorige week werd mij een keer verzocht om er één te dragen, tijdens een onverwachts aangeboden autorit. 
Best hoor, zal ik zeker doen. Fijn dat ik ze klaar had liggen. Mijn persoonlijke overtuiging doet niet ter zake. Voor de gemoedsrust van een ander moet je wat over hebben. Vooral als die persoon een zorgplicht voor een moeder van over de 90 heeft.
Het verschil maakt volgens mij; praat je of praat je niet. De virusoverdracht kan, volgens mijn redenatie weinig doen als je de mond op slot houdt. Maar goed, we hebben met mombakken en al gezellig gepraat. Mijn gezicht heb ik voor de zekerheid maar afgewend naar de kant van het portier. Ik zou de verdenking niet op me willen laden van plichtsverzaking, als mijn tante op leeftijd, een ziekte over zich heen zou krijgen. Zo zijn we dus een kwartier auto rijden naar her gereisd. Op de terugweg heb ik mondkapje twee gebruikt. 
Eigenlijk heb ik de monddoeken gemaakt voor de snoeiwerkzaamheden en andere stoffige karweien. Vanmorgen heb ik er nog één gedragen bij het afschuren van verf. Daarvoor moest ik de moeite nemen om te zoeken naar de doeken, in alle hoeken. Die moeite had ik vorige week niet genomen, toen ik klimop moest snoeien. Prompt werd het een tweedaagse traanogen en snotterpartij vanwege hooikoortsallergie. Klimop schijnt erg veel fijnstof op te vangen. Bepaalde insecten voeden zich daarmee. De aantrekkingskracht op de klimopwesp is ook een nare uitwas van het gewas. De beestjes zijn kleiner dan gewone wespen en steken ook minder snel. Hun prik is ook wat minder heftig, maar wel goed voelbaar en hinderlijk.

Geknipt en geschoren,

de tuinklus is voor zover het nu al kan geklaard richting de winter. Buxus hagen zijn uitgespit. We hadden er veel van, maar de motten hebben hun verwoestende werk, deze zomer voltooid in de hele buurt. 
Kruiden hebben we nog genoeg. Elke dag genieten we nog van onze eigen muntthee. Vorige week was ik nog een keer uithuizig. Met een groep was er een therapeutische wandeltocht afgesproken. Dat doen we i.v.m. mantelzorg, zo eens in de zes weken. Altijd bijzonder mooie tochten over (bos)paden, zo rond de 5 km. Daarna gaan we ergens iets drinken. Deze keer belandden we bij hotel restaurant "De Zwarte Boer", in Leuvenum. Daar heb ik genoten van de heerlijke verse muntthee, die daar in een royale maat geserveerd werd. In een gesloten kan, genoeg voor twee koppen. Na een wandeling kun je zo uitzien naar een verfrissende drank. 

Ananasmunt op Delftsblauwe vaas voor pendule.

Mist ook mooi

Geurende klimrozen in de mist

Hemelsleutel

Sedum Hemelsleutel

Open Monumentendag

wordt traditioneel dit weekend gehouden. Vanwege de crises is er een beperkt aanbod. Heel jammer. We hebben gekozen voor het boerderijmuseum in Oldebroek. Andere jaren gewoonlijk altijd één en al leven en veel gasten met kinderen. Die ontbraken ook nu niet, hoewel in een kleiner aantal. Van alles te zien en te koop was er dit jaar dus niet. Desondanks zijn we er weggegaan met een nuttig gevoel. Het weinige dat er was hebben we goed kunnen bekijken. Niet zoals we gewend waren, er even snel langs lopen, want anders zien we de helft niet. Nu bekeken we eens goed, die oude, ingenieuze  landbouwmachines, nog roestig, niet eens gerestaureerd. We verwonderden ons over de bedenksels die de boeren toetertijd bedacht hebben, om met die ijzeren machinerie, samen met hun paarden, hun taak te verlichten. Al pratend met andere mensen, kwamen we erachter dat er nog steeds boeren zijn met onder de vijftig koeien, die volhouden en blijven bestaan. Vaak hebben ze voor een paar dagen een taak erbij of een verkooppunt. Zelf heb ik een broer die rond de vijfentwintig koeien houdt. Met een driedaagse baan en wat melkverkoop aan huis, houdt ook hij de oude erfgoed boerderij (1709) in stand. In historische tijden bestond de plaats al. Toen de Kozakken plunderend langs de wegen trokken, hebben de toenmalige bewoners, aan de weg pannenkoeken staan bakken, hopende dat ze zodoende niet de boerderij zouden plunderen en dat is ze gelukt.
Mijn broer houdt het machinepark van het voorgeslacht in stand. Weliswaar, hij werkt met een trekker en niet meer met een paard.
Terug naar ons museumbezoek. Het bascule wegen met gewichten werd uitgelegd. We mochten het eerst zelf proberen. Dat was leerzaam en leuk. Verder waren er wat kippen, geiten, schapen en bijen. Granen raden en malen. Lekkere hapjes, als patat, pannenhoek, krentenwegge enz.
De boerderij heeft een grote moeshof, met veel kruiden en groentes. De voortuin voor de ramen van het voorhuis, was en is traditioneel een bloementuin. 

Lakenvelderkip

Tea time

Ananasmunt is het hoofd ingrediënt voor onze middag thee. Er gaat meestal ook een takje myrrhis bij in de pot. Bij het oogsten van de munt zag ik een mooie tak met wit blad. Ananasmunt is niet alleen smakelijk als thee, maar de plant heeft ook een hoog decoratief gehalte in de tuin. 

Bij deze drank heb ik een speculaasje gepresenteerd, nee niet één maar zelfs twee op elkaar, met roomboter en kaneel of cacao ertussen.

 

 

Spinazieboom (Chenopodium Giganteum)

of boomspinazieplanten.  Elke pluim bezit een heel arsenaal aan zaden en elke plant heeft weer tal van pluimen. Als wij ze hun gang zouden laten gaan, kunnen we het volgende seizoen wel elke dag dit soort spinazie eten. Het is een melde soort.
Decoratief zijn ze. Mooie rode zaadpluimen steken hoog boven de andere begroeiing uit. Sommige hoge planten moesten gerooid worden, omdat ze licht en zicht weghalen bij hun buurgewassen. Ze zijn erg gemakkelijk weg te trekken.
Voor het rooien hebben we eerst wat van de bladeren geoogst om te koken. Vanmiddag heb ik een spitskool fijn gesneden en met boomspinazie gewokt. Het smaakte super lekker.
De boomspinazie op de foto is klein. We hadden er eerder van geoogst.

 

Zwarte munt (Mentha peperita)

 het ging niet zo goed met de pepermuntplant in een perk. Ieder jaar was het weer een worsteling om het gewas in leven te houden. Ooit had ik het uit een natuurtuin meegenomen. Ook daar ging het al niet goed. De plant wil graag een eigen plek en kan slecht tegen overwoekering. Ik heb het met de instemming van de andere medewerkers in mijn eigen tuin 'in de nursery' gezet. Nadat de plant weer zover was aangeslagen om terug geplaatst te worden heb ik dat gedaan. Maar ik heb er ook zelf een stek van gehouden en die is in mijn kruidentuin wel aangegaan, maar leed ook een kommervol bestaan, omdat het door andere muntsoorten verdrongen werd, als ik  er even niet goed op lette. Het komt in het voorjaar wat later te voorschijn dan andere munt en zo wordt het ongemerkt onderdrukt. Voor je het weet is deze smakelijke soort verdwenen. Daarom heb ik een grote plastic bloempot genomen, gevuld met aarde en daar een stuk uitloper ingestopt, zodat het in vrijheid uit kon groeien. Dat is ook goed gelukt. De pot moest vanmorgen verplaatst worden naar een plek waar het wat decoratiever zou staan. Maar de plant had een uitloper gevormd over de rand van de pot heen naar de grond en hij had zichzelf op die manier afgelegd.
We genieten elke middag van gezonde verse munt thee met ook een takje pepermunt erdoor. Twee keer een mok van 250 ml. 's Avonds drinken we dat niet, omdat het vochtafvoer stimuleert. Maar elk mens is ook weer niet hetzelfde. Op dat tijdstip van de dag drinken we wel rooibos- of hibiscusthee, met cayennepeper. Blaasontsteking was nogal eens een plaag. Eén keer moest ik zelfs een kuur van de dokter ervoor innemen.  Gelukkig kreeg ik het inzicht door de ENE die  mensen graag en vaak in hun hart en - gedachten de juiste weg wijst. Als we er  maar om willen vragen en erop gaan letten. Samen met warme kleding heb ik ZO het ongemak goed van het lijf kunnen houden. 

Karnemelk

In drukkend warme dagen zoals deze, is de vraag naar karnemelk extra groot. Uit recent onderzoek is gebleken dat het een voortreffelijke dorstlesser is en voor de gezondheid van grote waarde. Een paar dagen terug las ik er een artikel over. Toen ik in de nacht daaropvolgend, de slaap niet vatten kon vanwege de warmte en me ook nog eens niet lekker voelde, heb ik de proef op de som genomen, door een halve mok koude boeren karnemelk rustig op te drinken. Terug in bed voelde ik me een stuk beter. Voor ik in diepe slaap viel heb ik eerst nog even heerlijk positief liggen denken. Morgen hopen we weer een kruud- of melkmoes maaltijd te koken, met karnemelk en Myrrhis in de hoofrol.

Etherische oliën uit Myrrhis odorata

Aromatische, essentiële, etherische geuren. Allemaal benamingen voor welbevinding die via de neus tot ons komt. Heel belangrijk. Het geeft niet alleen een gevoel van verrukkingen,  het verhoogt ongemerkt de weerstand tegen ziektes. Het slaat virussen neer en ontneemt ze een stuk van hun macht over je. Ook Myrrhis oftewel roomse kervel bezit een heerlijk aroma. Ik ga dan ook niet verder met oude bladeren op de mesthoop te gooien, maar ik zet ze eerst een poosje in huis op een vaas met water. Wrijf ze af en toe tussen mijn handen. Het ruikt lekker. Een heel goed artikel hierover heb ik gevonden achter de volgende link.

Myrrhisblad verjongen.

Van de vakantieplannen die de familie gemaakt heeft komt niets terecht. De één zou naar dit buitenland gaan en de ander naar hetzelfde Oost-Europa land, maar op een andere tijd. Uit drie verschillende landen Canada, Israël en Schotland, zouden ze naar ons toekomen. Het gaat allemaal niet door. De vakantie periode blijft voor ons ongewenst rustig. Zelf kunnen we er ook niet op uit voor langer dan één dag. Dus rest ons niet anders dan hard aan het werk te gaan in huis en tuin en tussen door een mooi boek te lezen.

Vanmorgen bedacht ik al snoeiend aan het Myrrhisblad om het jonge kruid, wat weer uit zal gaan lopen, maar te gaan verkopen, voordat het te rijp wordt. Er moet telkens te veel van weggegooid worden. Het is jammer om dat allemaal op de composthoop te zien liggen. Ik zou er graag een goed doel mee dienen. Veel gaat het niet opbrengen, maar elk klein beetje kan één grote maken. We hebben veel lijden en honger gezien in de wereld. We beseffen, we zijn dankbaar en verbaasd dat we in een comfortabel hoekje van onze planeet geboren zijn om er te mogen leven. 

Eerst heb ik maar eens een twitteraccount aangemaakt. Handig om internationaal, korte berichtjes te vinden voor inspiratie. De Engelse benaming voor het kruid is; Sweet cicely in het Duits heet het: Sußdolde- of Myrrhenkerbel en in Frankrijk kun je terecht met Myrrhis odorata.

 

IJsselwandeling

Gisteren hebben we een heerlijke wandeling langs de IJssel gemaakt.

Tussen Zalk en De Zande. De IJssel is een prachtige rivier en de wandeling was erg mooi. De oever wordt op het ogenblik opgefleurd door veel  bloemen, met op de achtergrond het blauwe water, een schitterend plaatje. Schapen, geitjes. koeien en ijsjes, het was een geweldig uitje. 

Zalk is de plaats waar Klazien leefde, die veel wist van bloemen en kruiden en dat in boeken opgeschreven heeft. Ter ere van haar heb ik beloofd om thuis te trakteren op een recept uit één van haar boeken. Een gekookt ei met roomboter en fijn gesneden Myrrhis odorata. 

Wilde Bertram en Boeren wormkruid

 met toren van Zalk er bovenuit.

Meidoorntak met bessen

Wilde Bertram

Schapen